Montaż szaf sterowniczych oraz elektrycznych to praca manualna, której nie zalicza się do ciężkich. Warto jednak uświadomić sobie, że szyjąc szafę, monter pozostaje w stojącej pozycji wymuszonej, najczęściej lekko pochylonej, co nie jest z pewnością korzystne dla kręgosłupa.
Żeby zapobiegać przyszłym zwyrodnieniom oraz ciągłemu obciążeniu i bólowi, a przy tym zoptymalizować pracę, tak, żeby przebiegała sprawnie i szybko, należy przede wszystkim dobrze zorganizować stanowisko przeznaczone do składania szaf.
Spis treści
Odpowiednie pomieszczenie
Najbardziej korzystne zarówno dla samego pracownika, jak i procesu jest wyasygnowanie dwóch pomieszczeń przeznaczonych do szycia szaf. W jednym z nich mogą się wtedy odbywać prace „brudne”, takie jak:
- wycinanie otworów w drzwiach szafy,
- wiercenie otworów przeznaczonych na dławiki,
- cięcie szyn montażowych czy korytek.
Przy tych czynnościach powstaje sporo odpadów i pyłów, dlatego dobrze, jeśli są one wykonywane w dedykowanym do tego pomieszczeniu. Przygotowana do dalszych prac szafa powinna zostać na tym etapie oczyszczona z pyłu i pozostałości po cięciu oraz przeniesiona do pomieszczenia, w którym odbywają się prace „czyste”, czyli montaż aparatury oraz wykonanie połączeń między aparatami i urządzeniami, a także lutowanie czy oznaczanie aparatów oraz przewodów.
Ergonomia pomieszczenia
Jeśli pomieszczenie przeznaczone do składania szaf jest na tyle duże, że da się umieścić stół do składania centralnie, a regały z potrzebnymi aparatami i urządzeniami przy ścianach, to z pewnością jest to najbardziej korzystne rozmieszczenie elementów stanowiska pracy. Umożliwia dojście do szytej szafy z każdej strony, a także łatwe przenoszenie na każdym etapie pracy, jeśli okaże się to konieczne.
Kiedy stół ze względu na ograniczenia przestrzeni musi być ulokowany pod jedną ze ścian, dobrze, jeśli można usytuować go w taki sposób, że inne meble nie będą blokowały dostępu do niego po bokach, a komunikacja za plecami montera pracującego przy stole będzie swobodna.
Niezależnie od możliwego rozmieszczenia umeblowania, należy zawsze pamiętać o odpowiednim oświetleniu blatu roboczego. Jeśli pomieszczenie ma dostęp do światła dziennego, jest to korzystne dla pracownika, jednak nawet w takim przypadku stanowisko pracy trzeba doświetlić światłem sztucznym.
Stanowisko do składania szaf
Choć stanowisko do prac związanych z cięciem i wierceniem powinno być oczywiście zaplanowane korzystnie pod względem ergonomicznym, ze względu na krótkotrwałość wykonywanych prac oraz ich specyfikę i użycie określonych narzędzi, nie jest to bardzo istotne. Wyjątkiem będzie tu taka organizacja pracy, w wyniku której jedna osoba zajmuje się cięciem wierceniem przez większą ilość czasu pracy – wtedy oczywiście stanowisko musi być zorganizowane bardzo dobrze pod względem BHP.
W większości przypadków jednak ten sam pracownik najpierw docina i wierci otwory, a następnie wykonuje resztę prac. Wtedy większą wagę należy przyłożyć do organizacji pracy na „czystym” stanowisku, którego centralną i najważniejszą częścią jest stół roboczy.
Stół roboczy do składania szaf. Na stole roboczym kładziemy początkowo najczęściej jedynie płytę montażową. Finalnie jednak, leży na nim cała szafa czy rozdzielnica. Ze względu na zmieniające się parametry, dobrze jest, jeśli stół roboczy może być regulowany. Istotne jest, żeby zmienna była wysokość, którą można dostosować do tego, co w danej chwili na stole robimy, ale też do wzrostu pracownika. Inną przydatną funkcją jest regulacja blatu – korzystna jest opcja ustawienia go pod kątem, co znacznie ułatwia montaż, szczególnie wewnątrz szafy. Na rynku dostępne są oczywiście gotowe rozwiązania, jednak są one drogie. Pewnym kompromisem może okazać się zastosowanie dwóch stołów – jednego z blatem płaskim, drugiego – z ułożonym pod skosem.
Równie istotny co blat, jest również tzw. „pomocnik”, czyli mebel, na który możemy odłożyć narzędzia, albo zebrać na nim materiały, które użyjemy za chwilę. Idealnie jest, jeśli taki „pomocnik” wyposażony jest w kółka – łatwo można wtedy go odsunąć czy przesunąć w najbardziej dogodne w danym momencie miejsce.
Niewygodne oprzewodowanie. Szycie szafy jest czynnością dość uciążliwą, z którą każdy monter radzi sobie na swój sposób. Dość często monterzy używają przewodów w folii, co jednak jest dość dużą niedogodnością, ponieważ przewody takie często się plączą. Inni monterzy stosują przewody w pudełkach, co znacznie ułatwia pracę. Zarówno przewody pakowane w folię, jak i pudełka kładzie się w pobliżu montowanej szafy czy rozdzielnicy na podłodze czy stole i dobiera przekrój, który potrzebny jest w danej chwili. Najlepszym jednak rozwiązaniem są przewody nawijane na bębny umieszczone nad stołem montażowym. Swobodnie można rozwinąć je na odpowiednią długość, przy czym się nie plączą i nie zajmują miejsca na stole ani na podłodze.
Wpływ organizacji stanowiska na jakość pracy
Pozornie może się wydawać, że opisując ze szczegółami stanowisko pracy do montażu szaf sterowniczych i elektrycznych, kierujemy się tylko i wyłącznie dobrem pracownika. Rzeczywiście zdrowie i komfort pracy montera są z pewnością najważniejsze, jednak dobra organizacja stanowiska pracy przekłada się wprost na jej szybkość oraz jakość. W jaki sposób? Przede wszystkim poprzez oszczędność czasu oraz zachowanie ładu i harmonii wokół siebie. Co jednak zasady te oznaczają w praktyce? Po pierwsze wspomnianą ergonomię układu mebli warsztatowych, a po drugie – porządek i jasne zasady. Kiedy ustawimy już stół w odpowiednim miejscu i zorganizujemy go zaopatrując w wysięgnik z bębnami przewodów oraz doskonałe oświetlenie, zróbmy wokół siebie porządek:
- usuńmy z warsztatu wszystkie przedmioty, z których korzystamy sporadycznie lub umieśćmy je w specjalnie przygotowanym do tego celu schowku. Niech pod ręką znajduje się tylko to, z czego korzystamy często,
- uporządkujmy narzędzia, akcesoria, aparaty i urządzenia, np. umieszczając je w opisanych pudełkach – jeśli będziemy je odkładać po użyciu na miejsce, nigdy nie będziemy mieli problemu z ich odnalezieniem. Ten krok przyspieszy pracę definitywnie, jeśli w warsztacie pracuje więcej niż jedna osoba,
- ustalmy zasady związane z przerwami w pracy oraz porządkowaniem stanowiska – jest to bezwzględnie konieczne w przypadku większej ilości pracowników, ale przydaje się nawet jeśli pracujemy sami. Jeżeli przyjmiemy, że sprzątamy stanowisko np. 10 minut przed zakończeniem dnia pracy, po pierwsze nigdy następnego ranka nie rozpoczniemy pracy w bałaganie, co bywa frustrujące, a po drugie nie zaskoczą nas „nagle” po 2 tygodniach hałdy kawałków izolacji przewodów czy kartonowych pudełeczek po akcesoriach.