Szafy sterownicze odpowiadają za kontrolę pracy maszyn i systemów, sterowanie, regulację oraz pomiary. Stosuje się je w celu uporządkowania aparatury, na którą składają się urządzenia elektryczne i elektromechaniczne, elektroniczne oraz pneumatyczne.
Spis treści
Do czego służy szafa sterownicza?
Odpowiednio zaprojektowane i zainstalowane oraz wyposażone szafy sterownicze doprowadzają zasianie do poszczególnych urządzeń lub ich grup, a jednocześnie zawiadują ich rozruchem i kontrolują pracę. Do największych zalet szaf sterowniczych należy:
- możliwość uporządkowania i usystematyzowania zaawansowanej aparatury elektrycznej,
- zabezpieczenie aparatury elektrycznej przed dostępem osób nieuprawnionych,
- zapewnienie bezpiecznej pracy systemu czy aparatury elektrycznej,
- ochrona elementów wykonawczych przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz działaniem czynników szkodliwych i warunków atmosferycznych.
Rodzaje szaf sterowniczych
Producenci mają w swojej ofercie różne rodzaje szaf sterowniczych. Podziału szaf można dokonać na rozmaite sposoby, m. in. ze względu na ich budowę oraz konstrukcję. Wyróżniamy więc szafy sterownicze:
- pojedyncze,
- modułowe,
- rozdzielcze.
Szafa sterownicza pojedyncza ma zastosowanie uniwersalne. Stanowi pojedynczą komorę, w której umieszcza się aparaty oraz okablowanie. Można ją wykorzystać na przykład do uporządkowywania i zabezpieczenia infrastruktury IT.
Szafa sterownicza modułowa składa się z kilku pojedynczych szaf sterowniczych (modułów) połączonych w całość. Stosuje się ją w dużych instalacjach przemysłowych oraz w instalacjach mieszkaniowych (np. w funkcji rozdzielnic głównych w klatkach schodowych).
Szafa rozdzielcza służy rozdzieleniu instalacji.
Charakterystyka dobrej szafy sterowniczej
Decydując się na dany model szafy sterowniczej powinniśmy zwrócić uwagę na najważniejsze parametry, od których zależy nie tylko jej bezproblemowe użytkowanie, ale również bezpieczeństwo całej instalacji. Należą do nich przede wszystkim:
- jakość wykonania i rodzaj zastosowanego materiału – choć w sprzedaży dostępne są szafy wykonane z tworzywa sztucznego, które wykazują doskonałe właściwości wytrzymałościowe, to jednak lepsze parametry techniczne przejawiają szafy sterownicze metalowe.
- wytrzymałość i odporność na oddziaływanie czynników zewnętrznych – szafy sterownicze powinny wykazywać odpowiednią do warunków, w których będą pracować odporność udarową, czyli na uszkodzenia mechaniczne (IK) oraz klasę szczelności (IP),
- atesty i dopuszczenia.
Specyfika instalacji oraz montażu szafy sterowniczej
Szafy sterownicze charakteryzują się różną specyfiką montażową, dlatego każdy model składa się zgodnie z dołączoną do niej instrukcją. Niektórzy producenci oferują usługę złożenia szafy u klienta, albo dostawę już złożonej do miejsca przeznaczenia. W przypadku szaf dużych i ciężkich warto szukać takich produktów, które wyposażone są w specjalne uchwyty transportowe umożliwiające przenoszenie szaf za pomocą dźwigów.
Do najbardziej uniwersalnych rozwiązań pod względem posadowienia, należą szafy natynkowe wiszące oraz szafy wolnostojące. Szafy natynkowe przymocowuje się do ścian za pomocą specjalnych uchwytów montażowych, z kolei modele wolnostojące montuje się na stabilnych cokołach. Niezależnie od typu szafy, oraz pewnych charakterystycznych cech danego modelu, przebieg montażu każdej szafy sterowniczej prezentuje się podobnie:
- w razie potrzeby w obudowie przygotowuje się najpierw otwory montażowe pod aparaturę,
- w otworach umieszcza się kontrolki, przełączniki i rączki manewrowe aparatury, która zostanie zamontowana wewnątrz,
- do płyty montażowej przymocowuje się szyny służące instalacji urządzeń oraz listew zaciskowych oraz korytka kablowe. Jeżeli w szafie znajdą się duże urządzenia, często rezygnuje się w tych miejscach z użycia szyn i przykręca je bezpośrednio do płyty,
- łączy się wszystkie urządzenia i podpina do sygnalizatorów i przełączników za pomocą przewodów o odpowiedniej długości,
- oznacza się aparaty i przewody
- wykonuje się otwory pod dławiki kablowe w dolnej płycie (jeśli nie są już przygotowane fabrycznie).
Sterowanie i sygnalizacja
W podstawowych wersjach obudów szaf sterowniczych, panele do nawigacji zwykle ograniczają się do kilku pojedynczych przycisków. Im jednak bardziej rozbudowane systemy przemysłowe, tym więcej funkcjonalności zapewniają szafy sterownicze. Wiele modeli na zlecenie Klienta wyposaża się w szerokie pulpity z przyciskami sterującymi oraz ekrany, które służą do wyświetlania parametrów technicznych i kluczowych danych systemowych a także lampy sygnałowe.